پیشگامان ساختمان : استخر به مجموعه ای از ابنیه، لوازم، تجهیزات و امکانات اطلاق می شود که با هدف : آبتنی کردن، شنا کردن،شیرجه زدن، آموزش شنا و دیگر مقاصد تفریحی ایجاد شده است . ابنیه این مجموعه ، از وسایل و مواد معمول بنایی نظیر : سیمان، آجر، فلز و سایر مواد غیر قابل نفوذ و مقاوم ساخته شده است که می توان آن را به صورت خصوصی مسکونی و یا عمومی طراحی و اجرا نمود استخرهای شنا برحسب نوع فعالیت آموزشی، تمرینی، مسابقه ای، تفریحی و یا درمانی) تقسیم بندی شده و بر همین اساس دارای ویژگی هایی خواهند بود که باید از ابتدای برنامه ریزی و طراحی مدنظر قرار گیرد.استخرها ممکن است یک منظوره ویژه یک نوع فعالیت ویا چند منظوره که امکان فعالیت های مختلف را فراهم می کند، در نظر گرفته شود. استخرها همچنین ممکن است به صورت مجموعه پیوسته و ناپیوسته طراحی شود به گونه ای که استخرهای پیوسته در شکل هایی مانند T و z و L و یا مشابه و استخرهای ناپیوسته به صورت مجموعه ای از چند استخر یک منظوره در جوارهم در نظر گرفته می شود.

طراحی کاسه استخر: بر اساس سیستم سازه متناسب با شرایط زمین از نظر خاک تغییرات طبقات زمین سفره اب های زیرمینی و با ملاحظه کلیه عوامل موضعی و ذیربط و با تایید مراجع ذیصلاح و ازمایشگاه های معتبر و دارای صلاحیت انجام میشود. کف و بدنه استخر باید مقاومت لازم را به عنوان پی با توجه به تغییرات فشار در داخل و خارج استخر تامین کند و مصالح به کار رفته نیز باید متناسب با شرایط فوق انتخاب و اجرا شود.
در استخرهای داخل زمین معمولا با صفحات بتن مسلح درجا، بلوک های بتنی مسلح و یا صفحات بتن پیش ساخته با سیمان تیپ ۵ و عیار۳۵۰،بر اساس سیستم سازه ای صفحه ای طراحی میشود،که عایق کاری رطوبتی از سمت بیرون و روکش محافظتی ازسمت داخل کاسه ضروریست.پیش بینی درز های انبساط و درز های ساختمان از اهمیت زیادی برخوردار است مگر در استخرهای کوچک بتنی یکپارچه.

نازک کاری داخل استخر:

سطوح داخلی کاسه استخر باید با مصالح مقاوم، نسبتا نرم و کاملا صاف پوشیده شود، به گونه ای که با تماس با کلر و سایر مواد ضدعفونی کننده موجود در اب اسیب نبیند،به سهولت تمییز شود و در تماس با بدن شناگران ایمنی لازم فراهم باشد.سطوح باید بدون شکستگی و فرورفتگی باشد و از ایجاد گوشه و لبه های تیز اجتناب شود.

رنگ آمیزی:

رنگ آمیزی یکی از نازک کاری های مهم در استخرها است. انتخاب رنگ بندی مناسب و اجرای دقیق آن مطابق مشخصات فنی خاص، نمای مطلوب و دلخواه را تامین خواهد کرد. بهترین رنگ مورد استفاده در استخرها به ویژه در استخرهای سرپوشیده رنگ سفید است. در استخرهای روباز رنگ سفید به علت تابش آفتاب و انواع روغن های محافظ پوست و همچنین خالی ماندن احتمالی استخر،تر و خشک شدن سطح رنگ) ممکن است پس از مدت کوتاهی رنگ سفید تبدیل به رنگ کرم و یا سفید چرک بشود) با توجه به اینکه آب زلال و تمیز نیز ظاهرا دارای رنگ آبی است، رنگ آمیزی استخر به رنگ آبی، شفافیت و جلای بیشتری به آب و فضای استخر خواهد بخشید. از این رو رنگ سفید متمایل به آبی یا آبی کم رنگ به طور کلی برای کلیه استخرها ترجیح داده می شود و از رنگ های تیره و سایر رنگ ها مانند سبز و زرد و قهوه ای باید پرهیز کرد.

سیستم های سرریزآب کاسه استخر : از اهداف مهم تعبیه سرریز آب استخر جمع آوری مداوم اجسام معلق و نیز کف های ایجاد شده بر سطح آب می باشد. همچنین حذف و یا کاهش قابل ملاحظه موج یا تلاطم ایجاد شده بر روی سطح آب از دیگر اهداف اصلی تعبیه سرریز های آب است که در تمامی سرریز هایی که در اطراف کاسه استخر، طراحی و ساخته می شود باید نکات مذکور مد نظر قرار داده شود.
از نکات مهم دیگر که در طراحی و ساخت سرریز های پیرامون استخر باید حتما مورد توجه قرار گیرد، نوع طراحی سرریز می باشد که به هیچ وجه نباید دست یا پای شناگران در آن گیر کند.

سرریز توکار : سرریزهای توکار مشابه شکل ۵ طراحی و به صورت درجا و معمولا از بتن، دور تا دور کاسه استخر اجرا می شود. در طراحی این نوع سرریزها، برای راحتی و ایمنی شناگران توصیه می شود که فاصله لبه استخر تا سطح آب به حداقل ممکن کاهش یابد، از این رو، عرض و عمق کانال سرریز باید به بیشترین اندازه ممکن افزایش یابد. اجرای چنین سرریزی نیاز به نظارت و دقت بیشتر و مستلزم هزینه نسبتا زیادی خواهد بود ایجاد سطح آب ساکن و بدون موج در استخرهای مسابقه از اهمیت بسیاری برخوردار است.

 

در استخر هایی که در آنها سرریز هایی از نوع سرریز توکار نصب می شود، مطابق شکل ۶ باید علاوه برکانال انتقال سرریز آب استخر به سیستم تصفیه، یک کانال دیگر نیز در حاشیه و کنار لبه استخر با درپوش پلاستیکی مناسب ایجاد نمود تا آب های ناشی از خروج شناگران و یا شیرجه آنها و نیز آب حاصل از شستشوی حاشیه استخر از طریق آن وارد سیستم تصفیه شده تا از ورود مجدد آب به داخل کاسه استخر جلوگیری شود.

سیستم سرریز هم سطح: سیستم سرریز هم سطح که مشابه شکل ۷ طراحی می شود ابتدا در استخرهای تفریحی و آموزشی مورداستفاده قرار می گرفت در صورتی که در حال حاضر با استفاده از سیستم های بارزسازی خط پایان این نوع استخرها ضمن اینکه مناسب آموزش، تمرین و تفریح شناگران است، برگزاری مسابقات در آن نیز به نحو بسیار مطلوبی امکان پذیر شده است . سیستم سرریز هم سطح با کانال سرتاسری و پر ظرفیت، جذب موج و تلاطم آب استخر را به راحتی امکان پذیر میکند، که از امتیازات مهم این سیستم باید به حساب آورد.

سیستم سرریز هم سطح مناسب استخرهای سرپوشیده می باشد. از طرف دیگر توسط این سیستم امکان جمع آوری آب های سطحی حاشیه استخر نیز به راحتی وجود داشته و از برگشت آن به کاسه استخر جلوگیری می شود.
سرریزهای نقطه ای(کف گیر): معمولا در استخرهای کوچک و یا خانگی به صورت مستقل کار گذاشته می شود این نوع سرریزها ویژگی جذب موج ندارد و دارای ظرفیت محدود هستند.

تعداد کف گیرها: در استخرهایی که از سر ریز های نقطه ای یا کف گیرها استفاده می شود، به ا زا هر ۳۶ متر مربع یک کف گیر مورد نیاز است . گاهی اوقات ممکن است به تناسب نوع طراحی استخر و یا نحوه استفاده از آن به یک کف گیر اضافی به منظور انجام مطلوب عملیات کف گیری نیاز باشد.

کف گیرها باید در محلی قرار داده شود که بطور موثری تمامی سطح آب را بدون تداخل و یا حداقل گردش، کف زدایی کند.

حاشیه) محوطه( استخر: مساحت حاشیه استخرهای روباز بیشتر از استخرهای سرپوشیده است. در استخرهای روباز نسبت مساحت حاشیه به مساحت استخر از ۳:۱ تا ۴:۱ برحسب میزان تراکم جمعیت شناگر تغییر می کند. دراستخر های روباز حداقل عرض حاشیه ۴ متر است که در استخرهای سرپوشیده این مقدار تا ۵۰ درصد قابل کاهش است یعنی ۲ متر. حاشیه استخرهای روباز باید آفتاب گیر و مشرف به آب باشد. تخته شیرجه ها بایددر حاشیه استخر و در سمتی که پشت به آفتاب قرار می گیرد نصب شود و در پشت آنها باید حداقل ۲ و۴متر فضا به ترتیب برای استخرهای روباز و سرپوشیده در نظر گرفته شود . در جایی که سرسره نصب شده است، عرض حاشیه از پشت سرسره باید حداقل ۲متر باشد. در استخرهای مسابقه ملی یا بین المللی به تناسب تجهیزات و ابعاد استخر میزان حاشیه استخر بیشتر از مقادیر فوق می باشد، به طور مثال حداقل حاشیه پیشنهادی برای استخرهای طراحی شده برای مسابقات بین المللی ۴ تا ۶ متر می باشد .

مجرای تخلیه آب : مجرای تخلیه آب حاشیه استخر باید به گونه ای تعبیه شود که هر مجرا یک مساحت ۲۳۷ را پوشش دهد و مجراها نباید بیشتر از ۸ متر از هم فاصله داشته باشند.
مجرای خروج آب محوطه استخر با مجرای خروجی آب آشامیدنی و یا سیستم گردش آب استخر نباید به هم وصل باشند.
در محوطه استخر باید یک شیلنگ آب وجود داشته باشد تا بوسیله آن بتوان در صورت نیاز اطراف استخر را شست.
حاشیه استخر نیاز به شیب ملایم حدود ۲ درصد به سمت خارج استخر دارد و پوشش نهایی آن باید غیر لغزنده و مناسب برای راه رفتن با پای برهنه و مطابق با الزامات – استاندارد ملی ایران به شماره ۱۱۱۲۰۲ سال ۱۳۸۸ باشد.
حاشیه استخرها باید قابل شستشو با محلول های ضدعفونی کننده مجاز به طور روزانه باشد.روکش های جدید مانند پلی پروپیلن، وینیل و یا پوشش هایی از نوع لاستیک برای پوشش حاشیه استخرها به خصوص استخرهای سرپوشیده علاوه بر تامین خصوصیت های مورد نیاز از نظر آکوستیک، تنوع رنگ و مرمت دارای امتیاز برتر است.

لبه استخر: لبه استخر باید از مصالح بسیار محکم و با دوام به صورت پیوسته و بدون شکاف و یا گوشه های تیز ساخته شود لبه استخرها باید غیر لغزنده و در استخرهای روباز مقاوم دربرابر یخبندان باشد.سازه اصلی لبه استخرمعمولا از بتن درجا یا قطعات پیش ساخته بتنی و یا گاهی مصالح سنگی است مصالح پوششی لبه های استخر ممکن است از جنس وینیل، فایبرکلاس، کاشی و یا سنگ پلاک باشد که هر یک برحسب مشخصات خاص خود در شرایط محیطی و کاربردی مناسب قابل انتخاب می باشد.

لبه استراحت پا:توصیه می شود در قسمت هایی از استخر که عمق آب بیشتر از۱٫۸متر است لبه ای ایجاد گردد تا امکان قرار دادن پای شناگران بر روی آن و ایستادن وجود داشته باشد. در صورت تعبیه این لبه فاصله آن از سطح آب نباید کمتر ۱٫۲مترباشد.
تجهیزات و لوازم دور استخر: در استخرهای شنا لوازم و تجهیزات متنوعی مانند نرده و پله استخر، سکوهای استارت، تخته یا برج های شیرجه، طناب های شناور و تجهیزات واترپلو و سایر وسایل مورد نیاز وجود دارد که نحوه چیدمان، شرایط ساخت و شیوه استفاده از آنها در ایمنی شناگران، کاربری وسایل و زیبایی استخر اهمیت زیادی دارد. در استخرهای شنا کلیه لوازم و تجهیزات مانند نرده و پله استخر، سکوهای استارت، طناب های شناور و تجهیزات واترپلو نیاز به سیستم اتصال دارند. شکل ۹ نمونه ای از این نوع اتصالات را نشان می دهد. کلیه نشانه های مورد نیاز بر روی حاشیه، دیوار و کف استخرها باید با ذکر جزئیات مربوط به شکل و اندازه و همچنین مشخصات مربوط به جنس و روش نصب آن بصورت نقشه در کتابچه راهنمای استخر ارائه شود. توصیه می شود رنگ نشانه ها با توجه به رنگ روشن استخرها سیاه رنگ باشد. 

ادامه دارد...