-
مدیریت انرژی در ساختمان
تاریخ انتشار : یکشنبه، ۱۹ فروردین ۱۳۹۷
بخش ساختمان سهم بالایى از مصرف انرژى در کشور را به خود اختصاص داده است که از عوامل اصلى آن میتوان بهاى پایین انرژى در کشور و عدم عایق کارى حرارتى مناسب ساختمان ها را نام برد با توجه به کیفیت نامناسب اجزاى پوسته خارجى ساختمان ، انرژى بیشترى در ساختمان هاى کشور براى تامین گرمایش و سرمایش در فصل هاى تابستان وزمستان مصرف میشود و بدلیل پایین بودن بهاى انرژى در کشور ، این مصرف بى رویه انرژى چندان مورد توجه قرار نمى گیرد و تمهیدات لازم جهت کاهش مصرف ، در معمارى و پوسته ساختمان لحاظ نمى گردد. سیاست هاى فعلى کشور در زمینه مصرف و اهتمام دولت براى آزادسازى قیمت حامل هاى انرژى ، اجراى تمهیداتى به منظور کاهش مصرف در ساختمان ها را الزامى مینماید مدیریت انرژى و ملاحظات معمارى درپوسته ساختمان به منظور آشنایى با اجزاى پوسته ساختمان و تاثیر آن در انتقال حرارت و مصرف انرژى ساختمان میباشد در این مقاله شما مى آموزید :
◄ پوسته ساختمان از چه بخش هایى تشکیل شده و چگونه در مصرف انرژى ساختمان تاثیر میگذارد .
◄ به چه روش هایى میتوان کیفیت پوسته ساختمان را بهبود بخشید و مزایا و معایب آن کدامند .
◄ فرصت هاى صرفه جویى انژى با بهبود پوسته ساختمان کدامند و تحلیل اقتصادى آنها چگونه است .
پوسته ساختمان ، کیفیت و تاثیزات آن :
پوسته ساختمان از دیوارها ، سقف و کف تشکیل شده است که جدا کننده شرایط داخل ساختمان از محیط بیرون میباشد براى ایجاد شرایط آسایش داخل لازم است پارامترهاى زیر توسط پوسته ساختمان کنترل گردد .
◄ جریان حرارتى
◄ جابجایى هوا
◄ ورود برف و باران
◄ جابجایى رطوبتى (بخار )
◄ انرژى خورشیدى
◄ روشنایى
دیوارهاى غیر باربر ( جداکننده ) که معمولا مصالحى مانند شیشه و آهن در آنها وجود دارد منبع اصلى اتلاف حرارت در زمستان و اکتساب گرما در تابستان هستند دیوارهاى معمولى نیز فقط با ضخامت بیشتر و از مصالح سنتى ساخته میشوند که تا ثیر چندانى در بهینه سازى مصرف انرؤى ندارند ولى دیوارهایى که علاوه بر مصالح سنتى بنایى ، داراى عایق حرارتى نیز میباشند قابلیت مقاومت حرارتى بالایى دارند در این دیوارها مشکل اصلى زمانى رخ میدهد که رطوبت به داخل آنها نفوذ کند و به عایق صدمه برساند جنس اجزاى پوسته ساختمان تاثیر بسیارى در مصرف انرژى آن دارد . نفوذ رطوبت در این جدارها موجب صدمات بسیارى در آن و دربعضى موارد تخریب یا تغییر خواص عایق حرارتى خواهد شد .
تلفات حرارتى ساختمان در دیوار ها و سقف بیشتر از کف مورد توجه است زیرا کف ساختمان عموما روى خاك ، پیلوت ، پارکینگ و یا گربه روها قرا گرفته و انتقال حرارت از طریق کف به مراتب بسیار کمتر از دیوارها و بام ساختمان میباشد . پوسته ساختمان میبایست مطابق ضوابط مبحث 19 مقرارت ملى ساختمان ساخته شود تا مصرف انرژى آن به حداقل برسد . بسیارى از ساختمان هاى ساخته شده فعلى بدلیل فرسودگى پوسته خود و عدم اجراى عایق کارى داراى مصارف بسیار بالاترى در مقایسه با استانداردهاى انرژى میباشند .توپوگرافى مناسب و شرایطى که ساختمان در آن ساخته شده نیز میتواند به بهبود مصرف انژى آن کمک نماید بعنوان مثال وجود تپه یا بلندى اطراف ساختمان به کاهش شدت باد و کاهش نفوذ هوا در ساختمان کمک مینماید قرار گرفتن درختان در مجاورت ساختمان باعث میگردد آفتاب تابستان به جدار ساختمان برخورد نکرده و در زمستان که درختان برگهاى خود را از دست میدهند ساختمان از آفتاب زمستان جهت کمک به گرمایش خود بهره مند گردد .2 مدیریت انرژى درساختمان مصرف انرژى ساختمان به میزان گرمایش ، سرمایش ، تهویه و روشنایى آن وابسته است . پوسته ساختمان روى تمامى این پارامتر ها بصورت مستقیم و غیر مستقیم تاثیر گذار است . همچنین مصرف انرژى در ساختمان به جهت شرایط جغرافیایى و اقلیمى منطقه و اینکه چه فصلى از سال یا چه زمانى از شبانه روز باشد نیز بستگى دارد .
با مدیریت صحیح میتوان مصرف انرژى در ساختمان را به میزان قابل توجهى کاهش داد . مدیریت انرژى به معناى استفاده صحیح و بموقع از کلیه منابع انرژى ممکن ، شرایط اقلیم و جغرافیایى موجود و در صورت لزوم بهبود پوسته ساختمان تاحد ممکن و اصلاح روند مصرف میباشد . در بعضى ساختمان ها با توجه به میزان مصرف انرژى آنها و انحراف از شرایط استاندارد ، لازم است مصرف انرژى و شرایط ساختمان با دقت بیشترى بررسى گردد و در صورت لزوم راهکارهایى براى کاهش مصرف انرژى آن ساختمان ارائه گردد . در این موارد با تشخیص مدیر انرژى ساختمان ، ممیزى انرژى انجام میگردد . ممیزى انرژى یکى از ابزارهاى مدیریت انرژى در ساختمان است .
ممیزى انرژى انواع مختلفى دارد . از انواع ساده آن ممیزى انرژى عبورى میباشد که به بررسى نواقص ساختمان از نظر مصرف انرژى میپردازد . در این نوع ممیزى پس از بررسى مشخصات کلى معمارى ، پوسته ساختمان و خصوصیات مرتبط با وضعیت مصرف انرژى آن ، به بررسى قسمت هایى پرداخته میشود که تعیین کننده وضعیت مصرف انرژى ساختمان در شرایط موجود میباشد . بررسى وضعیت فعلى و مقایسه آن با شرایط استاندارد مشخص میکند که ساختمان مذکور از نظر مصرف انرژى در چه جایگاهى قرار دارد . نواقصى مانند شکستگى شیشه ها و درزبندى نادرست ، کاربرى نادرست تاسیسات ، تنظیم نامناسب ترموستات دماى داخل ، جرم گرفتگى تاسیسات ،انتخاب نادرست سایز تاسیسات ومواردى از این دست در ممیزى عبورى مورد توجه قرار گرفته و راهکارهایى کلى جهت رفع عیوبى از ساختمان که بر مصرف انرژى آن تاثیر گذارند همراه با تحلیل اقتصادى آنها تهیه میگردند .
ممیزى انرژى تفصیلى بمنظور بررسى دقیق ساختمان از نظر مصرف انرژى و با تجهیزات اندازه گیرى کامل و پیشرفته انجام میگیرد و نیاز به اندازه گیری هاى دقیق و کامل در فصول گرم و سرد سال دارد در این ممیزى قبوض انرژى ساختمان و روند مصرف آن طى سالیان گذشته مورد تحلیل قرار گرفته و ساختمان کاملا با نرم افزارهاى تخصصى انرژى شبیه سازى میگردد راهکارهاى صرفه جویى ارائه شده در این روش پیچیده تر و کامل تر از روش هاى دیگر بوده و تحلیل اقتصادى کامل ترى نیز روى آنها انجام شده است . این ممیزى از کاملترین روش هاى ممیزى انرژى میباشد انرژي خورشیدي از ابزار بسیار مفید مدیریت انرژي در ساختمان می توان به انرژي خورشیدي اشاره نمود. کشور ما با توجه به منطقه جغرافیایی که در آن قرار گرفته است از انرژي خورشیدي به میزان لازم برخوردار می باشد. در بسیاري از کشورهاي دنیا امروزه این منبع بعنوان یکی از مهمترین منابع انرژي مورد استفاده قرار می گیرد. در کشور ما هنوز استفاده از این منبع انرژي به طور گسترده و کارامد مورد توجه قرار نگرفته است. گرماي اکتسابی از خورشید به محیط در نتیجه حرارت خورشید حاصل می شود. میزان گرماي اکتسابی در طول فصل زمستان بسیار کم است ولی در مجموع انرژي گرمایی مورد نیاز ساختمان را کاهش می دهد. بنابراین استفاده از انرژي خورشیدي در ساختمان خصوصا در فصل زمستان، بایستی مورد توجه قرار گیرد. استفاده از آبگرمکن هاي خورشیدي با کلکتورهاي خورشیدي صفحه تخت، براي تهیه بخش عمده اي از آبگرم مصرفی در طول سال و مقداري از آبگرم مورد نیاز سیستم گرمایش در زمستان هم اکنون در بسیاري از ساختمان ها در کشور مورد توجه قرار گرفته است. با استفاده از این سیستم ها، در مصرف انرژي ناشی از تهیه آبگرم مصرفی و گرمایش ساختمان صرفه جویی می گردد.
اجتناب از دریافت حرارت خورشیدي نیز در تابستان حائز اهمیت می باشد. با تعبیه سایه بان هاي مناسب و استفاده از سایه درختان می توان دریافت هاي خورشیدي را در فصول گرم سال کاهش داد. لذا توجه به جهت قرارگیري، چشم انداز و فضاي سبز ساختمان و طراحی سایه بان مناسب خصوصا براي بازشوها و سطوح نورگذر ساختمان از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و بایستی در هنگام طراحی ساختمان به این موارد توجه گردد.
انرژی نو راهی برای بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان
کاهش مصرف انرژی با استفاده از درب و پنجره